علائم سکته مغزی بسته به شدت آسیب و نوع سکته مغزی با شدت های مختلفی رخ می دهد و از خفیف تا شدید و ناتوان کننده متغیر است.
از آن جا که مغز مرکز کنترل تمام اعمال بدن است بروز هرگونه آسیبی در آن می تواند سبب بروز مشکلات جدی برای سلامتی بوده و حتی حیات فرد را تهدید کند.
هرچه وسعت آسیب بیشتر بوده و زمان بیشتری از این عارضه بگذرد احتمال بروز عوارض و آسیب های جدی مغزی در نتیجه مرگ سلول های مغزی افزایش می یابد.
سکته مغزی ممکن است بحدی شدید باشد که حتی جان بیمار را تهدید کرده و سبب فوت بیمار شود.
سکته مغزی شایع ترین اختلال نورولوژیک است که بطور ناگهانی رخ می دهد و سالانه میلیون ها انسان را درگیر عوارض خود می کند.
علائم سکته مغزی بسته به محل و میزان آسیب، متفاوت است. این عارضه معمولا سبب فلج یک نیمه بدن و بروز عوارض دیگری همچون اختلال تکلم ، اختلال در بلع غذا ، مشکلات روحی همچون افسردگی ، مشکلات ذهنی مانند اختلال حواس و اختلال تعادل و ناتوانی در حرکت بطور طبیعی می شود.
اختلال در خون رسانی به قسمت هایی از مغز به دلایلی همچون پارگی عروق مغزی و یا انسداد عروق مغزی به دلیل وجود لخته خون از مهم ترین دلایل بروز سکته مغزی هستند.
در این شرایط خون رسانی به برخی بخش های مغز مختل شده و ممکن است این سلول ها آسیب دیده و یا حتی بمیرند.
سکته مغزی سبب قطع ارتباط بین مغز و عضلات می شود و می تواند باعث از دست رفتن بخشی از توانایی های حرکتی در فرد شود.
علائم سکته مغزی ممکن است بحدی خفیف باشد که حتی فرد متوجه بروز آن شود و در مواردی ممکن است بحدی شدید باشد که سبب بروز ناتوانی های طولانی مدت و حتی فلج شدن و در مواردی فوت بیمار شود.
شیوع سکته مغزی با افزایش سن بیشتر می شود به همین دلیل است که این عارضه مغزی معمولا در افراد بالای 50 سال رخ می دهد.
فشار خون بالا یکی از مهم ترین عوامل افزایش دهنده ریسک بروز سکته مغزی است بطوری که بر اساس آمارها در حدود نیمی از افرادی که به سکته مغزی دچار می شوند فشارخون بالایی داشته اند.
افرادی که دچار اختلالات قلبی _ عروقی هستند و مبتلایان به دیابت نیز بیش از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به سکته مغزی قرار دارند.
احتمال بروز سکته مغزی در افرادی که سیگار می کشند و افراد دارای اضافه وزن نیز بیش از سایر افراد است.
نکته قابل توجه در این آسیب مغزی این است که هرچه زمان بیشتری از بروز سکته مغزی بگذرد احتمال عوارض بیشتر و جدی تر نیز افزایش می یابد و به همین دلیل این عارضه باید بطور اورژانسی تحت درمان قرار بگیرد.
علائم سکته مغزی
- احساس بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن و صورت
- اختلال در بینایی مانند تاری دید و دید دوتایی
- ناتوانی در صحبت کردن بطور صحیح و اختلال تکلم
- اختلال بلع غذا
- احساس سرگیجه
- ناتوانی در حفظ تعادل
- سردرد شدید و ناگهانی
- اختلال هوشیاری
- گرفتگی عضلات
عوارض سکته مغزی
- فلج موقت یا دائمی اندام ها
- ضعف بیش از حد عضلات
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
- فراموشی و اختلال حافظه
- افسردگی
دلایل و عوامل خطر
- اضافه وزن
- افزایش سن
- فشار خون بالا
- کلسترول خون بالا
- کم تحرکی
- کشیدن سیگار و استعمال سایر دخانیات
- سابقه خانوادگی ابتلا به سکته مغزی
- تغذیه نامناسب
- ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
- اعتیاد به الکل
- استرس
- اختلال در تعادل الکترولیت ها و هورمون ها
درمان سکته مغزی
همانطور که گفته شد این عارضه باید به عنوان یک وضعیت اورژانسی قلمداد شود و در کمترین زمان ممکن اقدامات درمانی برای وی انجام بگیرد تا امکان بروز عوارض جانبی به حداقل برسد.
پزشک با توجه به علائم سکته مغزی و با استفاده از روش های تصویربرداری دقیق همچون سی تی اسکن نوع و شدت سکته مغزی را مشخص کرده و روش های مناسب درمانی را اتخاذ می کند.
در این مرحله پزشک با تجویز داروهای کنترل کننده فشارخون و ضدانعقاد خون سعی می کند به کنترل شرایط بیمار کمک کند ، در مواردی نیز ممکن است پزشک اقدام به جراحی برای ترمیم عروق آسیب دیده و یا خارج کردن لخته خون کند.
پس از عبور از فاز حاد سکته مغزی و تثبیت شرایط و علائم سکته مغزی برنامه توانبخشی باید هرچه سریع تر ( ترجیحا در بیمارستان ) آغاز شود و تا زمانی که عوارض ایجاد شده برای بیمار بهبود پیدا نکرده ادامه پیدا کند.
توانبخشی با فیزیوتراپی سکته مغزی بخش مهمی از برنامه درمانی سکته مغزی و تخفیف علائم سکته مغزی را شامل می شود که نقش زیادی در تخفیف عوارض ایجاد شده و بهبود کیفیت زندگی بیمار دارد.
از آن جایی که سلول های عصبی توانایی ساماندهی خود را پس از آسیب دیدگی دارند راهکارهای توانبخشی بخصوص فیزیوتراپی نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و کاهش عوارض ناشی از این آسیب مغزی دارد.
فیزیوتراپی به مبتلایان کمک می کنند تا از سلول های سالم مغز خود را برای کنترل بخش های ناتوان بدن استفاده کنند.
میزان بهبودی پس از سکته مغزی تا حد زیادی به وسعت و محل آسیب مغزی بستگی دارد اما کیفیت درمان‌های توانبخشی و فیزیوتراپی، میزان انگیزه بیمار و خانواده او و همچنین سن بیمار از عوامل موثر در میزان بهبودی پس از این عارضه هستند.
فیزیوتراپیست با توجه به علائم و عوارضی که سکته مغزی برای فرد ایجاد کرده برنامه تمرینی خاصی را برای کمک به تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی مفاصل ضعیف شده برای بیمار تنظیم می کند.
تمرینات فیزیوتراپی به افزایش قدرت عضلات ضعیف شده ، بهبود انعطاف پذیری مفاصل و بهبود توان حرکتی بیماران مبتلا به این عارضه کمک می کند.
فیزیوتراپیست همچنین آموزش هایی در ارتباط با نحوه به کارگیری موثر اندام ها و بازیابی حداکثر قدرت و توانایی حرکتی به بیمار می دهد.
پروسه درمان سکته مغزی و توانبخشی آن امری زمانبر است و نیازمند جدیت بیمار و خانواده وی در پیگیری منظم برنامه فیزیوتراپی است.
از آن جایی که بسیاری از مبتلایان به سکته مغزی دچار مشکلات حرکتی شده اند و مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی برای آن ها دشوار است ، می توانند از خدمات فیزیوتراپی در منزل ما بهره مند شوند.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در منزل – فیزیوتراپی سکته مغزی – درمان سکته مغزی – توانبخشی سکته مغزی – فیزیوتراپی در منزل شمال تهران – فیزیوتراپی در منزل شرق تهران – هزینه فیزیوتراپی در منزل
