پی آر پی درمان به وسیله پلاسمای غنی شده از پلاکتی است که در سالیان اخیر توجه زیادی به آن شده است. مکانیسم اصلی درمان با این روش بکارگیری توان بیولوژیک بدن برای ترمیم خود در پاسخ به آسیب ها و بیماری هاست. مواد رشدی و ترمیم‌کننده فراوانی که در پلاکت ها وجود دارد هستند به افزایش تعداد سلول ها و ترمیم بافت آسیب دیده کمک می کند. تزریق این ماده استخراج شده از خون خود شخص بیمار در درمان بسیاری از بیماری های سیستم اسکلتی _ عضلانی کاربرد دارد.
پلاسمای غنی از پلاکت سرشار از مواد مورد نیاز سلول ها برای ترمیم خود است که این موضوع نشان دهنده چگونگی تاثیرات درمانی پی آر پی است. درمان با پی آر پی از طریق تعداد زیادی پروتئین های بیو اکتیو و فاکتورهای رشد که نقش کلیدی در شروع روند بازسازی و ترمیم بافتهای بدن دارند اعمال می‌شود.
یکی از مهم ترین فواید و مزایای پی آر پی این است که علاوه بر تاثیرات تسکین دهنده می تواند به روند درمان نیز کمک کند. امروزه تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یکی از درمان های موثر در کاهش و تسکین علائم ناشی از آرتروز زانو در موارد پیشرفته به شمار می رود. پس از درمان با پی آر پی درد بیمار تا حد زیادی کاهش یافته و میزان نیاز وی به داروهای مسکن نیز کاهش می یابد.
مکانیسم درمان با پی آر پی
در این روش متخصص مربوطه سلول های فعالی را که در روند ترمیم اسیب شرکت دارند از خون جدا کرده و پس از تغلیظ به میزان معین به مفصل مبتلا تزریق می کند.
تعداد جلسات درمانی با این روش بسته به شدت بیماری و تشخیص پزشک متفاوت است و با توجه به اینکه در این روش ماده خارجی وارد بدن نمی شود و عارضه جانبی خاصی ایجاد نمی کند تعداد دفعات تزریق نیز محدودیت ندارد.
پس از تزریق پی آر پی در مفصل ممکن است کمی درد در چند روز اول وجود داشته باشد که نشان دهنده آن است که پی آر پی روند ترمیم طبیعی بدن را شروع کرده است.
بیماری که تحت درمان با این روش قرار می گیرد باید از یک هفته پیش از درمان و دو هفته پس از آن از مصرف داروهای ضد فعالیت پلاکت مانند آسپرین اجتناب کند.
همچنین مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن ، دیکلوفناک و … 2 تا 3 پیش از تزریق باید قطع شود.
لازم بذکر است که انجام همزمان این روش با برنامه های توانبخشی از جمله فیزیوتراپی سبب افزایش تاثیر مثبت هر دو درمان بر روند بهبودی بیمار می شود.
موارد کاربرد
- تاندونوپاتی: این وضعیتی است که باعث التهاب و درد در تاندون می شود. نشان داده شده است که تزریق PRP در درمان تاندونوپاتی در شانه، آرنج، زانو و تاندون آشیل موثر است.
- آسیب های رباط: نشان داده شده است که تزریق PRP در درمان آسیب های رباط مانند پارگی ACL موثر است.
- آسیب های عضلانی: نشان داده شده است که تزریق PRP در درمان آسیب های عضلانی مانند پارگی همسترینگ موثر است.
- آرتریت: نشان داده شده است که تزریق PRP در کاهش درد و التهاب در افراد مبتلا به آرتریت موثر است.
- زخم های مزمن: PRP را می توان به صورت موضعی برای زخم های مزمن برای کمک به بهبودی اعمال کرد.
البته موارد کاربرد پی آر پی محدود به آسیب های ارتوپدی نمی شود و این روش در خدمات درمانی پوست و مو نیز کاربرد گسترده ای دارد.
مزایای پی آر پی
- کاهش درد و التهاب: PRP می تواند به کاهش درد و التهاب در ناحیه آسیب دیده کمک کند.
- تسریع بهبودی: پی آر پی می تواند به تسریع روند بهبودی کمک کند.
- کاهش نیاز به جراحی: در برخی موارد، PRP ممکن است بتواند به افراد کمک کند تا از جراحی اجتناب کنند.
- عوارض جانبی کمتر: PRP یک محصول طبیعی است، بنابراین عوارض جانبی کمتری در مقایسه با سایر درمان ها مانند تزریق کورتیزون وجود دارد.
موارد منع کاربرد
- اختلالات پلاکتی
- اختلالات انعقادی
- وجود عفونت فعال در محل تزریق
- ابتلا به کم‌خونی شدید
- وجود اختلالات سیستم ایمنی ایمنی
- ابتلا به سرطان
مراحل انجام درمان
گرفتن خون از بیمار: ابتدا مقداری از خون بیمار گرفته می‌شود.
جداسازی پلاکت‌ها: خون گرفته‌شده در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد تا پلاسمای غنی از پلاکت از سایر اجزای خون جدا شود.
تزریق پلاسمای غنی‌شده: پلاسمای حاوی پلاکت‌ها به ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌شود.
کاربردهای پی آر پی در ارتوپدی
پی‌آر‌پی به دلیل توانایی تحریک رشد سلولی و بازسازی بافت‌ها، در بسیاری از آسیب‌های ارتوپدی به‌کار می‌رود، از جمله:
آسیب‌های زانو:
پارگی رباط‌ها: مانند پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL).
آرتروز زانو: کاهش درد و بهبود حرکت مفصل در بیماران مبتلا به آرتروز.
مینیسک‌ها: کمک به ترمیم پارگی‌های خفیف تا متوسط منیسک.
آسیب‌های تاندون و عضلات:
التهاب تاندون (تاندونیت): درمان تاندونیت‌های شایع مثل تاندونیت آشیل و تاندونیت شانه.
کشیدگی و پارگی عضلات و لیگامان‌ها: تسریع فرآیند ترمیم در آسیب‌های جزئی عضلانی و رباط‌ها.
آسیب‌های مفاصل و ستون فقرات:
بهبود آسیب‌ها و دردهای مزمن مفصلی مانند آرتروزهای مزمن.
در برخی موارد، تزریق PRP برای دیسک‌های آسیب‌دیده در ستون فقرات نیز کاربرد دارد.
