درد سیاتیک که در بین عموم با سیاتیک شناخته می شود عارضه ای است که به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک رخ می دهد.
عصب سیاتیک بزگترین و طول ترین عصب در بدن است ، این عصب در داخل باسن و در پشت ران درست درخط وسط عبور کرده و به زانو می رسد ، می‌کند و به زانو می رسد. در پشت زانو به دو شاخه تقسیم شده و تا انتهای پا ( قسمت پاشنه پا ) ادامه پیدا می کند.
وارد شدن هرگونه فشار به هر دلیل منجر به بروز درد سیاتیک و بروز علائم و عوارضی همچون درد در کمر که به باسن و پاها منتشر می شود ، بی حسی و گزگز کردن پاها و اختلال در عملکرد اندام های تحتانی خواهد شد.
علائم سیاتیک ممکن است از یک درد خفیف و جزیی تا درد شدیدی که سبب ناتوانی فرد در راه رفتن و حتی خانه نشین شدن وی می شود متغیر است ، همچنین این درد معمولا تدریجی آغاز شده و با گذشت زمان تشدید می شود بطوری که فعالیت هایی مانند نشست و برخاست و حتی عطسه سرفه نیز در بیمار سبب بروز درد می شوند.
درد سیاتیک از نوع دردهای مکانیکی است که با حرکت تشدید شده و با دراز کشیدن تسکین پیدا می کند.
این درد حتی ممکن است بحدی آزاردهنده باشد که فرد را به استراحت در رختخواب بکشاند.
درد سیاتیک دردی است که از کمر، به باسن، پشت ران و پشت ساق پا منتشر می شود.
این درد معمولا یک طرفه است یعنی در یک طرف اندام های تحتانی سبب بروز علائم می شود اگرچه ممکن است در دو طرف نیز احساس شود.
بی اختیاری در کنترل ادرار و مدفوع نیز یکی از عوارض جدی درد سیاتیک در موراد پیشرفته و خطرناک است و برای جلوگیری از بروز این عوارض انجام اقدامات درمانی مناسب پس از تشخیص سیاتیک از اهمیت زیادی برخوردار است.
این عارضه در اغلب موارد بدلیل بیرون زدگی دیسک کمر رخ می دهد اگرچه عوامل دیگری همچون تنگی کانال نخاعی و یا لغزندگی مهره ها نیز در بروز آن نقش دارند.
علائم درد سیاتیک
- احساس درد مزمن و گاها شدید در کمر
- انتشار درد به پاها
- بی‌حسی و ضعف عضلات در اندام های تحتانی
- درد سوزشی در کف پا
- ضعف پاها
- خواب رفتگی و گزگز کردن باسن و پاها
- اختلال در عملکرد پاها
دلایل و عوامل خطر
بیرون زدگی دیسک کمر
بیرون زدگی دیسک کمر در اثر از هم گسیختگی ناگهانی یا تدریجی رباط ها و بافت های حمایتی اطراف دیسک بین مهره‌ای ایجاد می‌شود.
حرکات ناگهانی یا برداشتن اجسام سنگین ممکن است سبب آسیب به این ناحیه و بیرون زدگی دیسک کرم شوند که در این حالت ممکم است قسمت بیرون زده دیسک به عصب سیاتیک فشار وارد کرده و سبب بروز علائم سیاتیک شود.
تنگی کانال نخاعی
این بیماری با کم بودن فضای داخلی کانال نخاعی مشخص شده و به دو صورت مادرزادی یا اکتسابی رخ می دهد.
کاهش فضایی که نخاع در آن قرار دارد منجر به وارد شدن فشار به نخاع و ریشه های عصبی در نزدیکی دیسک کمر می شود ، این وضعیت همچنین می تواند به عصب سیاتیک نیز فشار وارد کرده و سبب بروز درد سیاتیک شود.
لغزش مهره ها
لغزش مهره ها بر روی هم یکی از آسیب های جدی ستون فقرات است که می تواند منجر به وارد شدن فشار بر ریشه های عصبی از جمله عصب سیاتیک شده و علائم سیاتیک را در بیمار ایجاد کند.
تومورهای ستون فقرات
اگرجه احتمال بروز تومور در ستون فقرات زیاد نیست اما یکی از عواملی که در بروز درد سیاتیک نقش دارد وجود تومورهای ستون فقرات می باشد.
سندرم پیریفورمیس
عارضه ای است که به دلیل گرفتگی و اسپاسم عضله پیروفورمیس رخ داده و از آن جایی که رد نزدیکی عصب سیاتیک قرار دارد می تواند منجر به وارد شدن فشار بر عصب سیاتیک و بروز علائم و عوارضی برای بیمار شود.
آسیب دیدگی مهره ها
آسیب مهره ها مانند شکستگی مهره ها در اثر وارد شدن ضربه نیز از عواملی هستند که می تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کرده و منجر به بروز علائم سیاتیک شوند.
روش های درمان درد سیاتیک
برای درمان سیاتیک ابتدا باید عاملی که در بروز آن نقش داشته شناسایی شود تا آن نیز تحت درمان قرار بگیرد.
پزشک برای تشخیص عامل بوجود آورنده درد علاوه بر معاینه فیزیکی و بررسی قدرت عضلات و شرایط حسی و عصبی در اندام تحتانی از روش های تصویربرداری با اشعه ایکس ، سی تی اسکن و ام آر آی نیز بهره می برد، استفاده از میلوگرافی بصورت تزریق دارو در اطراف نخاع و سپس عکس برداری از آن یکی از روش های تشخیص عامل بوجود آوردنده درد سیاتیک است.
کاهش سطح فعالیت برای کاستن از میزان فشاری که بر عصب سیاتیک وارد می شود کمک زیادی به تسکین درد در بیمار و تخفیف عوارض ایجاد شده می کند.
استفاده از کمپرس گرم نیز با افزایش جریان خون در بدن به کاهش احساس درد کمک زیادی می کند ، استفاده از کمرپس سرد نیز در کاهش التهاب ناشی از این آسیب مفید است.
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن بریا کمک به کاهش درد و التهاب در کمر توصیه می شود.
داروهای شل کننده عضلانی نیز در کاهش گرفتگی های عضلانی در اندام های تحتانی موثر هستند.
فیزیوتراپی بهترین روش درمان درد سیاتیک است که با مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی خوب یا بصورت فیزیوتراپی در منزل می توان از مزایای آن بهره مند شد.
فیزیوتراپیست از متدها و مدالیته های مختلفی همچون الکتروتراپی ، لیزر تراپی ، کشش ستون فقرات ، گرما درمانی ، درمان های دستی و تمرین درمانی برای کمک به درمان سیاتیک و عامل زمینه ای آن بهره می برد.
تمرینات کششی و تقویتی که فیزیوتراپیست برای بیمار در نظر می گیرد نقش موثری در تسریع بهبودی این عارضه دارد.
در مواردی که عامل بوجود آوردنده درد سیاتیک بحدی شدید باشد که با راهکارهای غیرجراحی قابل کنترل نباشد جراحی به عنوان آخرین راهکار درمانی توصیه می شود ، در این موارد نیز انجام فیزیوتراپی تکمیل کننده درمان است.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی سیاتیک – فیزیوتراپی در منزل شرق تهران – تعرفه فیزیوتراپی در منزل – هزینه فیزیوتراپی در منزل – فیزیوتراپی در منزل شمال تهران – فیزیوتراپی در منزل کرج – فیزیوتراپی کمر
