فیزیوتراپی فیبرومیالژیا در منزل برای کمک به تسکین مشکلات و عوارض ناشی از این بیماری مزمن برای افرادی که تمایل و یا توانایی مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی را ندارند بسیار مناسب است.
فیبرومیالژیا یک اختلال است که با درد گسترده اسکلتی عضلانی همراه با خستگی،خواب،حافظه،مشکلات خلقی و روحی مشخص می شود.محققان معتقدند که فیبرومیالژیا با تأثیر بر نحوه پردازش سیگنال های دردناک و غیر دردناک مغز و نخاع،احساسات دردناک را تقویت می کند.
علائم فیبرومیالژیا
علائم اغلب پس از یک رویداد مانند تروما (ضربه جسمی)، جراحی، عفونت یا استرس روانی قابل توجه ظاهر می شوند.
در موارد دیگر،علائم به تدریج در طول زمان بدون هیچ عامل تحریک کننده تجمیع پیدا میکنند.
زنان بیشتر از مردان به فیبرومیالژیا مبتلا می شوند.
بسیاری از افرادی که فیبرومیالژیا دارند دچار سردردهای تنشی، اختلالات مفصل گیجگاهی ـ فکی (TMJ)، سندرم روده تحریک پذیر، اضطراب و افسردگی میشوند.
در حالی که هیچ درمان قطعی برای فیبرومیالژیا وجود ندارد،انواعی از داروهای مختلف می توانند به کنترل علائم کمک کنند.
ورزش درمانی و فیزیوتراپی در منزل فیبرومیالژیا، تمرینات ریلکس کننده و اقدامات کاهش دهنده استرس نیز میتوانند کمک کننده باشد.
علائم اولیه فیبرومیالژیا شامل موارد زیر میباشد:
- درد گسترده:درد همراه با فیبرومیالژیا اغلب به عنوان یک درد کسل کننده،کم و مداوم توصیف می شود که حداقل به مدت سه ماه ادامه داشته است.برای اینکه این علائم به عنوان علائم فیبرومیالژیا در نظر گرفته شود،درد باید در دو طرف بدن شما و در بالا و پایین تنه شما ایجاد شود.
- خستگی:افراد مبتلا به فیبرومیالژیا غالبا خسته از خواب بیدار می شوند،حتی اگر گزارش دهند که به مدت طولانی می خوابند.خواب این افراد اغلب با درد مختل می شود و بسیاری از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا دارای اختلالات خواب دیگری مانند سندرم پاهای بی قرار و آپنه (یک نوع اختلال تنفسی) خواب هستند.
- مشکلات شناختی:علامتی که معمولا به عنوان “fibro fog” نامیده می شود و توانایی توجه و تمرکز بر کارهای ذهنی را مختل می کند.
فیبرومیالژیا اغلب بطور همزمان با عوارضی همراه است همچون:
- سندرم روده تحریک پذیر
- سندرم خستگی مزمن
- میگرن و انواع دیگر سردردها
- سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
- اضطراب
- افسردگی
- سندرم تاکی کاردی (افزایش ضربان قلب) وضعیتی
علل ایجاد فیبرومیالژی (فیبرومیالژیا)
بسیاری از محققان بر این باورند که تحریک مکرر عصبی باعث تغییر مغز و نخاع افراد مبتلا به فیبرومیالژیا می شود. این تغییر شامل افزایش غیرطبیعی سطح برخی از مواد شیمیایی در مغز است که درد را سیگنال میکنند.
علاوه بر این به نظر می رسد گیرنده های درد مغز نوعی از درد را بخاطر میسپارند و به آن حساس می شوند به این معنی که می توانند بیش از حد به سیگنال های دردناک و غیر دردناک واکنش نشان دهند.
عوامل زیادی منجر به این تغییرات می شوند از جمله:
- ژنتیک:از آنجا که فیبرومیالژیا در خانواده ها ایجاد می شود،ممکن است جهش های ژنتیکی خاصی وجود داشته باشد که شما را مستعد ابتلا به این اختلال کند.
- عفونت ها:به نظر می رسد برخی بیماری ها باعث شروع یا تشدید فیبرومیالژیا می شوند.
- آسیب های جسمی یا احساسی:فیبرومیالژیا گاهی اوقات می تواند در اثر یک رخداد فیزیکی مانند تصادف رانندگی ایجاد شود.استرس روانی طولانی مدت نیز ممکن است باعث ایجاد این بیماری شود.
فاکتورهای خطر فیبرومیالژی چیست؟
- جنسیت شما:فیبرومیالژیا در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده می شود.
- سابقه خانوادگی:اگر یکی از والدین یا خواهر یا برادر خود نیز این بیماری را داشته باشد،احتمال اینکه به فیبرومیالژیا مبتلا شوید بیشتر است.
- سایر اختلالات:در صورت ابتلا به آرتروز،آرتریت روماتوئید یا لوپوس،احتمال ابتلا به فیبرومیالژیا بیشتر است.
عوارض فیبرومیالژی چیست؟
درد،خستگی و کیفیت پایین خواب مرتبط با فیبرومیالژیا می تواند توانایی شما در عملکرد در خانه یا محل کار را مختل کند.افسردگی و اضطراب نیز شیوع دارد
تشخیص فیبرومیالژیا چگونه است؟
در گذشته،پزشکان هجده نقطه خاص را روی بدن فرد بررسی می کردند تا ببینند چه تعداد از آنها در صورت محکم فشار دادن،دردناک میشوند.دستورالعمل های جدید کالج روماتولوژی آمریکا نیازی به آزمون نقطه حساس و دردناک ندارند.در عوض عامل اصلی مورد نیاز برای تشخیص فیبرومیالژیا درد گسترده در بدن شما به مدت حداقل سه ماه است.
برای تایید تشخیص،باید حداقل در چهار ناحیه از این پنج ناحیه درد داشته باشید:
.ناحیه فوقانی چپ شامل شانه،بازو یا فک
.ناحیه فوقانی راست شامل شانه،بازو یا فک
.ناحیه پایینی سمت چپ از جمله مفصل ران در لگن،باسن یا ساق پا
.ناحیه تحتانی راست از جمله مفصل ران در لگن،باسن یا ساق پا
.ناحیه محوری که شامل گردن،پشت،قفسه سینه یا شکم است
تست های احتمالی برای تشخیص فیبرومیالژی
پزشک شما ممکن است بخواهد شرایط دیگری را که ممکن است علائم مشابهی با فیبرومیالژیا را داشته باشند رد کند.آزمایش خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
.شمارش کامل خون
.سرعت رسوب گلبول قرمز
.آزمایش پپتید سیترولین دار حلقوی
.فاکتور روماتوئیدی
.آزمایشات عملکرد تیروئید
.آنتی بادی ضد هسته ای
.سرولوژی سلیاک
.ویتامین دی
اگر این احتمال وجود دارد که شما از آپنه خواب رنج می برید،پزشک شما ممکن است یک مطالعه خواب شبانه را توصیه کند.
درمان فیبرومیالژیا
به طور کلی،درمان های فیبرومیالژیا شامل داروها و استراتژی های مراقبت از خود است.تأکید بر به حداقل رساندن علائم و بهبود سلامت عمومی است.هیچ درمانی برای همه علائم کار نمی کند اما استفاده از انواع استراتژی های درمانی می تواند تأثیر تجمعی داشته باشد.
- داروها:داروها می توانند به کاهش درد فیبرومیالژیا و بهبود خواب کمک کنند.انتخاب های رایج عبارتند از:
مسکن ها:مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن (تایلنول و موارد دیگر) ، ایبوپروفن (Advil ، Motrin IB و موارد دیگر) یا ناپروکسن سدیم (Aleve و موارد دیگر) ممکن است مفید باشد.داروهای شبه افیونی توصیه نمی شود زیرا میتواند منجر به عوارض جانبی و وابستگی قابل توجهی شود و با گذشت زمان درد را بدتر کند.
داروهای ضد افسردگی:دولوکستین (Cymbalta) و milnacipran ممکن است به کاهش درد و خستگی مرتبط با فیبرومیالژیا کمک کنند.پزشک شما ممکن است آمی تریپتیلین یا سیکلوبنزاپرین شل کننده عضلات را برای کمک به بهبود خواب تجویز کند.
داروهای ضد تشنج:داروهای طراحی شده برای درمان صرع اغلب در کاهش انواع خاصی از درد مفید هستند.گاباپنتین (Neurontin) گاهی در کاهش علائم فیبرومیالژیا مفید است در حالی که پرگابالین (Lyrica) اولین دارویی بود که توسط سازمان غذا و دارو برای درمان فیبرومیالژیا تأیید شد.
فیزیوتراپی در منزل فیبرومیالژیا
فیزیوتراپی:یک فیزیوتراپیست می تواند تمریناتی را به شما آموزش دهد که قدرت،انعطاف پذیری و استقامت شما را بهبود بخشد.تمرینات مبتنی بر آب درمانی میتوانند بسیار مفید باشد. تمرینات فیزیوتراپی در منزل فیبرومیالژیا کمک زیادی به کاهش مشکلات جسمی و حرکتی ناشی از این بیماری می کند.
کار درمانی؛یک کاردرمانگر می تواند به شما کمک کند تا تنظیماتی را در زمینه کاری خود یا نحوه انجام کارهای خاص ایجاد کنید که فشار کمتری بر بدن شما وارد می کند.
مشاوره و روانشناسی:صحبت با یک مشاور یا روانشناس میتواند به تقویت باور شما در مورد توانایی های شما کمک کند و راهکارهایی برای مقابله با شرایط استرس زا به شما آموزش دهد.
نویسنده مقاله:فیزیوتراپیست محمدرضا جان پور
شماره نظام پزشکی : ف ۴۹۳۹
فیزیوتراپی در مطب و منزل (تهران،کرج)
تماس جهت مشاوره و درمان : ۰۹۱۲۲۶۵۵۶۴۸
کلمات کلیدی مرتبط :
