پاچنبری یا کلاب فوت یکی از شایع‌ترین دفورمیتی های مادرزادی پا است که قسمت جلو و عقب پا به سمت داخل چرخیده است. پاچنبری در دروان نوزادی برای کودک مشکلی ایجاد نمی کند ولی در صورت عدم درمانی و باقی ماندن دفورمیتی در سال های بعدی سبب بروز عوارضی جدی همچون عدم توانایی در راه رفتن به طور طبیعی می شود. به گفته محققان عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز این عارضه تاثیر گذارند و احتمال ابتلا نوزادی که این عارضه در خانواده وی سابقه داشته بیشتر است. در اغلب نوزادان مبتلا به پاچنبری وجود نقص تکاملی جنینی که سبب عدم تعادل بین عضلات کف پا می شود علت اصلی بروز دفورمیتی است. این عارضه بحدی شایع است که از هر 1000 نوزاد 3 تا 4 نوزاد به این دفورمیتی مادرزادی دچار است و میزان شیوع آن در پسران بیشتر است که در نیمی از موارد نیز بصورت دوطرفه است.
با درمان به موقع و مناسب این کودکان می تواند مانند سایر کودکان راه بروند و مشکلی در بزرگسالی نخواهند داشت. گاهی پاچنبری همراه با دیگر اختلالات عضلانی_عصبی همچون آرتروگریپوز و اسپینا بیفیدا رخ می دهد که در این موارد اغلب به درمان مقاوم تر است و طول دوره درمان طولانی تر خواهد شد. تمرینات فیزیوتراپی و گچ گرفتن و قرار دادن پا در بریس از مهم ترین درمان های پاچنبری هستند که خوشبختانه در اغلب موارد با موفقیت همراه هستند.
علائم پاچنبری
- چرخش پا به داخل
- انحراف به داخل بیشتر قسمت جلویی پا نسبت به عقب پا
- خم شدن کف پاها به سمت داخل
- عدم توانایی در راه رفتن بطور صحیح
- کوچک بودن پاشنه
- درد کف پا هنگام راه رفتن
- کوتاه تر بودن مچ پا نسبت به وضعیت طبیعی
- عدم توانایی در پوشیدن کفش
درمان پاچنبری
هدف از درمان کلاب فوت به دست آوردن عملکرد مناسب پا برای راه رفتن و بدون تغییر شکل است.
در اغلب موارد با گچ گیری پای نوزاد طی 6 تا 8 هفته می توان این عارضه را درمان کرد.
در گذشته بیشتر موارد درمان پاچنبری با عمل جراحی انجام می گرفت اما در حال حاضر این عارضه با روش های غیر جراحی در بسیاری موارد قابل درمان است.
در واقع هرچه درمان سریع تر آغاز شود (در هفته های ابتدایی تولد) به دلیل انعطاف پذیری بیشتر بافت ها از جمله تاندون ها ، رباط ها و کپسول مفصلی احتمال موفقیت درمان بیشتر خواهد بود.
مانیپولاسیون و انجام کشش توسط فیزیوتراپیست بر روی کف پا می تواند به جابجایی تدریجی عناطر کف پا و قرار گیری آن ها در موقعیت صحیح کمک کند.
در موارد کمی که عارضه شدید بوده و کف پای نوزاد انعطاف لازم را ندارد عمل جراحی برای اصلاح دفورمیتی انجام می گیرد.
پس از دوران گچ گیری و برای جلوگیری از عود مجدد و برگشتن پا به وضعیت قبلی استفاده از بریس مخصوص پای نوزاد مبتلا به پاچنبری به مدت چند ماه و حتی چند سال ضروری است.
بریس ها انواع مختلفی دارند که بسته به شدت عارضه و مشخصات کف پای نوزاد طراحی می شوند.
بریس ها برای کاهش نیروهای وارده به اندام و برای تصحیح شکل اندام مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی کودکان مبتلا به پاچنبری پس از طی این دوران دچار مشکلاتی در حرکت و راه رفتن بطور طبیعی هستند که با تمرینات فیزیوتراپی در منزل می توان وضعیت حرکتی این کودکان را به حالت طبیعی بازگرداند.
جراحی این عارضه اغلب برای آزادسازی تاندون آشیل است که به بهبود بدشکلی و درمان بیماری کمک می کند.
فیزیوتراپی کلاب فوت
فیزیوتراپی نقش مهمی در درمان کودکان مبتلا به کلاب فوت (یا پاچنبری) دارد. کلاب فوت یک اختلال مادرزادی است که در آن پای کودک به سمت داخل و پایین پیچ می‌خورد و شکل غیرطبیعی پیدا می‌کند. درمان زودهنگام و به موقع کلاب فوت می‌تواند باعث بهبود وضعیت پا شود و از مشکلات طولانی‌مدت جلوگیری کند.
اهداف فیزیوتراپی در درمان کلاب فوت
اصلاح فرم پا: فیزیوتراپی به اصلاح وضعیت پا کمک می‌کند و با حرکات خاص، به تدریج انحراف و پیچش پا را کاهش می‌دهد.
تقویت عضلات: هدف از تمرینات تقویتی، بهبود عملکرد عضلات ضعیف و افزایش قدرت عضلانی است تا کودک بتواند به شکل طبیعی‌تر راه برود.
بهبود دامنه حرکتی: تمرینات کششی و حرکتی باعث بهبود انعطاف‌پذیری مفاصل پا و مچ پا می‌شود.
کاهش درد و ناراحتی: تکنیک‌های خاص فیزیوتراپی می‌تواند درد و ناراحتی ناشی از تغییر فرم پا را کاهش دهد.
پیشگیری از عود: با انجام تمرینات منظم، خطر عود مجدد کلاب فوت پس از درمان کاهش می‌یابد.
روش‌های فیزیوتراپی پاچنبری
تمرینات کششی و تقویتی: این تمرینات به صورت دستی توسط فیزیوتراپیست یا توسط والدین با راهنمایی فیزیوتراپیست انجام می‌شود.
استفاده از گچ‌گیری (Ponseti method): در بسیاری از موارد، همراه با فیزیوتراپی از روش پونستی استفاده می‌شود که در آن پا به تدریج با گچ‌گیری در وضعیت صحیح قرار می‌گیرد.
بریس و آتل‌ها: پس از انجام اصلاحات اولیه، از آتل‌ها و بریس‌ها برای حفظ وضعیت پا و جلوگیری از بازگشت استفاده می‌شود.
ماساژ درمانی: ماساژ ملایم به بهبود جریان خون و کاهش سفتی عضلات کمک می‌کند.
آب‌درمانی (Hydrotherapy): این روش به ویژه برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات بسیار مفید است.
زمان‌بندی درمان
درمان کلاب فوت باید از اوایل نوزادی، معمولاً چند روز پس از تولد، آغاز شود تا بهترین نتایج به دست آید. درمان در این مرحله به دلیل نرمی استخوان‌ها و عضلات کودک، معمولاً مؤثرتر است.
نقش والدین
والدین نقش مهمی در ادامه تمرینات فیزیوتراپی در منزل برای پاچنبری دارند. فیزیوتراپیست به والدین آموزش می‌دهد که چگونه حرکات و تمرینات را به کودک خود انجام دهند تا درمان با موفقیت پیش رود.
اهمیت پیگیری طولانی‌مدت
کودکان مبتلا به کلاب فوت نیاز به پیگیری و مراقبت طولانی‌مدت دارند تا از بازگشت مشکل جلوگیری شود. این شامل انجام منظم تمرینات و استفاده از بریس‌ها طبق برنامه تعیین شده توسط پزشک و فیزیوتراپیست است.
2 دیدگاه. همین الان خارج شوید
[…] فوت یا پاچنبری شایع‌ترین عارضه ی مادرزادی پا است که در بدو تولد تشخیص […]
[…] پاچنبری (کلاب فوت) […]