کمر درد یک بیماری شایع است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری با ناراحتی یا درد در ناحیه پشت، از نواحی بالا تا پایین مشخص می شود. کمردرد می تواند از نظر شدت، مدت و مکان متفاوت باشد و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
برای درک کمردرد، داشتن دانش اولیه از آناتومی کمر ضروری است. پشت انسان ساختار پیچیده ای است که از استخوان ها، ماهیچه ها، رباط ها، تاندون ها و دیسک های بین مهره ای تشکیل شده است. ستون فقرات، همچنین به عنوان ستون مهره شناخته می شود، ساختار حمایت کننده مرکزی پشت است که از 33 مهره تشکیل شده است که به پنج ناحیه گردنی (گردن)، سینه ای (بالایی پشت)، کمری (پایین کمر)، خاجی (لگنی) و دنبالچه تقسیم می شوند. مهره ها توسط دیسک های بین مهره ای از هم جدا می شوند که به عنوان ضربه گیر عمل می کنند و امکان انعطاف پذیری را فراهم می کنند.
کمردرد می‌تواند از ساختارهای مختلف پشت، از جمله استخوان ها، ماهیچه ها، رباط ها و دیسک های بین مهره‌ای سرچشمه بگیرد.
علائم کمردرد بسته به علت زمینه ای و عوامل فردی می تواند متفاوت باشد. علائم شایع شامل درد موضعی در پشت، سفتی، اسپاسم عضلانی، محدودیت دامنه حرکتی، تابش درد در پاها (سیاتیک)، بی‌حسی یا گزگز در پاها و ضعف است. شدت و مدت علائم نیز می تواند متفاوت باشد، از درد حاد (کوتاه مدت) تا مزمن (دراز مدت).
شایع ترین دلایل کمر درد
کشیدگی های عضلانی و رگ به رگ شدن رباط ها از شایع ترین علل کمردرد هستند. این آسیب ها اغلب به دلیل حرکات ناگهانی، بلند کردن اجسام سنگین یا مکانیک ضعیف بدن اتفاق می افتد. هنگامی که عضلات یا رباط ها کشیده یا پاره می شوند، التهاب و درد ایجاد می شود. وضعیت نامناسب، آمادگی جسمانی ناکافی و چاقی نیز از عوامل خطر برای کشیدگی عضلات و رگ به رگ شدن رباط هستند.
فتق دیسک یکی دیگر از علل شایع کمردرد است. دیسک های بین مهره ای که بین مهره های مجاور قرار دارند، از یک لایه بیرونی سخت (آنولوس فیبروزوس) و یک مرکز ژل مانند (نوکلئوس پالپوسوس) تشکیل شده اند. فتق دیسک زمانی اتفاق می افتد که مرکز ژل مانند از طریق پارگی در لایه بیرونی بیرون زده و به اعصاب مجاور فشار می آورد. این فشرده سازی اعصاب نخاعی می تواند منجر به درد، بی حسی، گزگز یا ضعف در پشت و پاها شود.
بیماری دژنراتیو دیسک وضعیتی است که زمانی رخ می دهد که دیسک های بین مهره ای ساختار و عملکرد طبیعی خود را به مرور زمان از دست بدهند. با بالا رفتن سن، دیسک ها کم آب، نازک تر و انعطاف پذیرتر می شوند. این وضعیت می تواند منجر به کمر درد و همچنین سفتی و کاهش تحرک شود. عواملی مانند ژنتیک، سیگار کشیدن و فعالیت های تکراری که بر ستون فقرات فشار وارد می‌کنند، می‌توانند در ایجاد بیماری دژنراتیو دیسک نقش داشته باشند.
دیگر دلایل کمردرد
تنگی کانال نخاعی به باریک شدن کانال نخاعی اشاره دارد که نخاع و اعصاب را در خود جای داده است. این باریک شدن می تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله خارهای استخوانی، رباط های ضخیم، فتق دیسک و تومورها رخ دهد. با کاهش فضای داخل کانال نخاعی، طناب نخاعی و اعصاب می توانند فشرده شوند و منجر به کمردرد، پا درد، بی حسی و ضعف شود. تنگی ستون فقرات معمولاً ناحیه کمر را تحت تأثیر قرار می دهد و در بین افراد مسن شیوع بیشتری دارد.
پوکی استخوان وضعیتی است که با کاهش تراکم استخوان مشخص می شود و استخوان ها را شکننده و مستعد شکستگی می کند. در موارد شدید، مهره های ستون فقرات می توانند فرو بریزند و منجر به شرایطی به نام شکستگی های فشاری مهره شوند. این شکستگی ها می توانند باعث کمردرد شدید و کاهش قد شوند. پوکی استخوان در زنان یائسه و افراد مسن بیشتر شایع است و عواملی مانند ژنتیک، تغییرات هورمونی و انتخاب سبک زندگی بر آن تأثیر می‌گذارد.
اسکولیوز یک ناهنجاری ستون فقرات است که با انحنای جانبی غیر طبیعی ستون فقرات مشخص می شود. در حالی که اسکولیوز خفیف ممکن است درد قابل توجهی ایجاد نکند، موارد شدیدتر می تواند منجر به کمردرد و ناراحتی شود. اسکولیوز می تواند در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد شود و ممکن است ایدیوپاتیک (علت ناشناخته) یا نتیجه ناتوانی های مادرزادی، شرایط عصبی-عضلانی یا آسیب باشد.
وضعیت بدنی نامناسب یکی از عوامل موثر در ایجاد کمر درد است. نشستن یا ایستادن طولانی مدت همراه با تراز نادرست می تواند به عضلات و رباط های کمر فشار وارد کند. با گذشت زمان، این می تواند منجر به عدم تعادل عضلانی، افزایش فشار روی ستون فقرات و ناراحتی شود.
درمان کمر درد
درمان کمردرد معمولاً چند وجهی است و متناسب با علت زمینه‌ای، شدت علائم و عوامل فردی است.
اکثر موارد کمردرد حاد در عرض چند هفته با اقدامات محافظه کارانه برطرف می شود. این اقدامات شامل استراحت، اصلاح فعالیت، سرما یا گرما درمانی، داروهای مسکن بدون نسخه (مانند استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) و فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات پشتیبان، بهبود انعطاف پذیری و ارتقای مکانیک مناسب بدن کمک کند. ممکن است شامل تمرینات، درمان دستی، اولتراسوند، تحریک الکتریکی یا تکنیک های دیگر باشد.
در مواردی که اقدامات محافظه کارانه نمی توانند تسکین دهند یا زمانی که کمر درد مزمن می شود یا به طور قابل توجهی عملکرد روزانه را مختل می کند، ممکن است مداخلات بیشتری در نظر گرفته شود. این مداخلات می‌تواند شامل داروهای تجویزی برای مدیریت درد، مانند شل‌کننده‌های عضلانی باشد، تزریق کورتیکواستروئیدها یا بی حس کننده های موضعی ممکن است برای کاهش التهاب و تسکین درد در نواحی خاص تجویز شود. با این حال، این تزریق ها معمولاً برای تسکین کوتاه مدت استفاده می شوند و به عنوان راه حل طولانی مدت توصیه نمی شوند.
جراحی به عنوان آخرین راه حل برای درمان کمر درد در نظر گرفته می شود که درمان های محافظه کارانه شکست خورده باشد و درد به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر می گذارد یا باعث نقص عصبی می شود. نوع عمل جراحی به علت اصلی کمردرد بستگی دارد. به عنوان مثال، فتق دیسک ممکن است با دیسککتومی، جایی که قسمت بیرون زده دیسک برداشته می شود، درمان شود. فیوژن ستون فقرات ممکن است برای تثبیت ستون فقرات در موارد بیماری دژنراتیو شدید دیسک یا بی ثباتی ستون فقرات انجام شود. تکنیک‌های جراحی کم تهاجمی در سال‌های اخیر پیشرفت کرده‌اند و اختلالات بافتی کمتر، زمان بهبودی سریع‌تر و کاهش عوارض را ارائه می‌دهند.
پیشگیری نقش مهمی در مدیریت کمردرد و کاهش خطر عود دارد. حفظ یک سبک زندگی سالم که شامل ورزش منظم برای تقویت عضلات مرکزی بدن، حفظ وزن سالم، تمرین وضعیت بدنی مناسب، استفاده از مکانیک مناسب بدن هنگام بلند کردن یا حمل اجسام سنگین و پرهیز از نشستن یا ایستادن طولانی مدت می‌تواند به پیشگیری از کمردرد کمک کند. علاوه بر این، اصلاحات ارگونومیک در محل کار یا در حین فعالیت های روزانه می تواند استرس روی کمر را کاهش دهد.
درمان کمر درد با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک روش شناخته شده و موثر برای درمان کمردرد است. تمرکز آن بر بهبود بهبود، کاهش درد، بهبود تحرک و افزایش عملکرد کلی از طریق تکنیک‌های مختلف است از جمله :
درمان دستی برای کمردرد
این تکنیک شامل دستکاری و حرکت دستی ستون فقرات و بافت های اطراف است. هدف آن بهبود تحرک مفاصل، کاهش تنش عضلانی و بازگرداندن تراز مناسب است. تکنیک‌های درمان دستی ممکن است شامل حرکت مفصل، دستکاری ستون فقرات، ماساژ بافت نرم و تمرین‌های کششی باشد.
تمرینات ورزشی برای کمر درد
فیزیوتراپیست ها تمرینات خاصی را برای تقویت و کشش عضلات پشتیبان تجویز می کنند. هدف این تمرینات بهبود انعطاف پذیری، ثبات و قدرت کلی است. آنها ممکن است شامل تمرینات تقویتی مرکزی، تمرینات وضعیتی، تهویه هوازی و تمرینات هدفمند برای رفع عدم تعادل یا ضعف عضلانی باشند.
گرما و سرما درمانی
استفاده از بسته های گرما یا سرما می تواند باعث تسکین درد و کاهش التهاب شود. گرما درمانی، مانند کمپرس گرم یا پدهای گرم کننده، می تواند به آرامش عضلات، افزایش گردش خون و رفع اسپاسم عضلانی کمک کند. سرما درمانی به شکل کمپرس یخ یا کمپرس سرد می تواند ناحیه را بی حس کند، تورم را کاهش دهد و درد حاد را کاهش دهد.
الکتروتراپی برای کمردرد
تحریک الکتریکی تکنیکی است که در آن جریان های الکتریکی سطح پایین به ناحیه آسیب دیده اعمال می شود. این درمان می تواند به کاهش درد، بهبود جریان خون و تحریک انقباضات عضلانی کمک کند. تحریک الکتریکی ممکن است شامل تکنیک هایی مانند تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) یا تحریک الکتریکی عضلانی (EMS) باشد.
اولتراسوند درمانی برای کمر درد
اولتراسوند درمانی شامل استفاده از امواج صوتی برای تولید گرما در عمق بافت ها است. می تواند جریان خون را تقویت کند، التهاب را کاهش دهد و بهبود بافت را افزایش دهد. درمان اولتراسوند اغلب همراه با درمان های دیگر برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی استفاده می شود.
کشش ستون فقرات برای کمردرد
کشش تکنیکی است که شامل کشش ملایم و رفع فشار از ستون فقرات است. این می تواند به کاهش فشار روی دیسک ها و اعصاب کمک کند، درد را کاهش دهد و به تراز مناسب کمک کند. کشش را می توان به صورت دستی توسط فیزیوتراپیست یا با استفاده از وسایل مکانیکی اعمال کرد.
آموزش وضعیت بدن و مکانیک بدن
فیزیوتراپیست ها نقش مهمی در آموزش بیماران در مورد وضعیت بدنی مناسب و مکانیک بدن دارند. آنها راهنمایی هایی را برای حفظ وضعیت صحیح بدن در طول فعالیت های مختلف مانند نشستن، ایستادن، بلند کردن و خم شدن ارائه می دهند. با اتخاذ مکانیک مناسب بدن، افراد می توانند فشار وارده بر کمر خود را کاهش دهند و خطر ایجاد یا تشدید کمر درد را به حداقل برسانند.
بیشتر بخوانید :
روشهای فیزیوتراپی در درمان سیاتیک
