درمان واژینیسموس

درمان واژینیسموس با روشهای مختلفی از جمله فیزیوتراپی کف لگن انجام می گیرد. واژینیسموس عارضه ای است که بسیاری از زنان را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد و باعث اسپاسم عضلانی غیرارادی در ناحیه لگن می شود و هر شکلی از نفوذ واژن را دردناک یا غیرممکن می کند. واژینیسموس یک واکنش فیزیکی است که در آن عضلات اطراف ورودی واژن به طور غیرارادی سفت یا اسپاسم می‌شوند و دخول را دشوار یا دردناک می‌کنند. این یک واکنش خودکار است که معمولاً با فکر یا پیش‌بینی دخول ایجاد می‌شود، اگرچه در برخی موارد ممکن است در طول تلاش برای قرار دادن تامپون یا انجام معاینه زنان رخ دهد. این وضعیت می‌تواند با فعالیت جنسی، معاینات سلامتی و راحتی روزمره تداخل داشته باشد و بر سلامت عاطفی و روابط تأثیر بگذارد. به همین دلیل درمان واژینیسموس کمک زیادی به بهبود کیفیت زندگی زنانی که دچار آن هستند می کند.

انواع و دلایل واژینیسموس

دو نوع اصلی واژینیسموس وجود دارد: اولیه و ثانویه.

واژینیسموس اولیه: زنان مبتلا به واژینیسموس اولیه علائم را از اولین تلاش خود برای دخول، بدون سابقه آمیزش بدون درد تجربه می کنند. این شکل می تواند با احساس شدید اضطراب یا ترس در مورد فعالیت جنسی همراه باشد.

واژینیسموس ثانویه: در واژینیسموس ثانویه، زنان پس از داشتن رابطه جنسی بدون درد، شروع ناگهانی علائم را تجربه می کنند. این نوع ممکن است با عواملی مانند ضربه، شرایط پزشکی، زایمان یا تغییرات هورمونی مرتبط باشد.

واژینیسموس دارای طیف پیچیده ای از علل است که اغلب از عوامل فیزیکی و روانی ناشی می شود. علل شایع عبارتند از اضطراب، ترس از درد، ترومای گذشته، فقدان آموزش جنسی، اعتقادات فرهنگی یا مذهبی، و برخی شرایط فیزیکی (مانند عفونت یا آسیب). هر مورد منحصر به فرد است، بنابراین پرداختن به جنبه های روحی و جسمی در درمان واژینیسموس موثر بسیار مهم است.

روشهای تشخیص

معاینه فیزیکی
متخصص معمولاً با یک معاینه فیزیکی کامل شروع می کند تا سایر علل احتمالی درد را رد کند. این معاینه به گونه‌ای انجام می‌شود که ناراحتی را به حداقل می‌رساند و شامل بحث درباره علائم و نگرانی‌ها با متخصص زنان یا متخصص سلامت لگن است.

ارزشیابی روانشناختی
عوامل روانشناختی نقش مهمی در واژینیسموس دارند، بنابراین درک سلامت روانی فرد مهم است. یک متخصص سلامت روان ممکن است برای شناسایی مسائلی مانند اضطراب، ترومای قبلی یا پویایی رابطه که می‌تواند به این وضعیت کمک کند، ارزیابی انجام دهد.

خود ارزیابی و شناخت علائم
شناخت علائم و صحبت آشکار درباره تجارب درد یا ناراحتی با شریک یا ارائه دهنده پزشکی می تواند اولین گام در رسیدگی به واژینیسموس باشد. خودارزیابی می تواند به افراد کمک کند تا اهمیت درمان را درک کنند و آنها را تشویق به جستجوی کمک حرفه ای کنند.

گزینه های درمان برای واژینیسموس

درمان موثر واژینیسموس معمولاً درمان‌های فیزیکی، حمایت از سلامت روان و تکنیک‌های خودیاری را برای رسیدگی به جنبه‌های فیزیکی و احساسی این بیماری ترکیب می‌کند. در اینجا برخی از موثرترین روش ها آورده شده است:

فیزیوتراپی کف لگن
یکی از درمان های توصیه شده برای واژینیسموس، درمان کف لگن بر کمک به زنان در کنترل و شل کردن عضلات اطراف واژن تمرکز دارد.

تمریناتی برای آرام کردن عضلات کف لگن
فیزیوتراپیست ها بیماران را از طریق تمرین هایی با هدف شل کردن عضلات لگن راهنمایی می کنند. تکنیک‌ها ممکن است شامل بیوفیدبک باشد، که به افزایش آگاهی از تنش عضلانی کمک می‌کند، و تمرینات کگل، که عضلات کف لگن را تقویت و شل می‌کند تا نفوذ آسان‌تر شود.

تمرین منظم این تمرینات می تواند انقباضات غیرارادی عضلانی که باعث درد می شود را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. با گذشت زمان، زنان کاهش درد و بهبود اعتماد به نفس جنسی را گزارش می‌کنند که این رویکرد را به بخش مهمی از مدیریت واژینیسموس تبدیل می‌کند.

سایر روشهای درمان واژینیسموس

درمان روانشناختی واژینیسموس
سلامت عاطفی برای غلبه بر واژینیسموس نقش اساسی دارد و درمان‌های روان‌شناختی می‌توانند مسائلی مانند اضطراب و آسیب‌های گذشته را برطرف کنند.

درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT رویکردی است که به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد که به افراد کمک می کند تا افکار و ترس های منفی مربوط به رابطه جنسی را دوباره تنظیم کنند. از طریق این روش، بیماران یاد می‌گیرند که تفکر مبتنی بر ترس را با دیدگاه سالم‌تری نسبت به صمیمیت جایگزین کنند و اضطراب را کاهش دهند.

مشاوره و زوج درمانی
مشاوره و زوج‌درمانی می‌تواند به پرداختن به جنبه‌های رابطه‌ای واژینیسموس کمک کند و فضای امنی را برای شریک زندگی فراهم کند تا در مورد تجربیات خود صحبت کنند و تکنیک‌های حمایتی را بیاموزند. این جلسات می تواند درک و حمایت در روابط را بهبود بخشد و صبر و همدلی بیشتری را تشویق کند.

استفاده از گشاد کننده های واژن
گشادکننده ها ابزارهای استوانه ای کوچکی هستند که برای کاهش تدریجی حساسیت عضلات واژن برای نفوذ استفاده می شوند.

انواع دیلاتورها و کاربرد آنها
گشادکننده‌های واژن در اندازه‌های مختلفی وجود دارند که از کوچک‌ترین اندازه‌ها شروع می‌شوند و با افزایش راحتی به تدریج افزایش می‌یابند. آنها به طور کلی از مواد درجه پزشکی ساخته شده و با روان کننده استفاده می شود تا فرآیند را روان تر کند.

با شروع با یک دیلاتور کوچک، افراد با تمرکز بر آرامش، گشادکننده را برای چند دقیقه وارد کرده و نگه می دارند. با گذشت زمان، آنها به سمت دیلاتاتورهای بزرگتر پیشرفت می کنند و با نفوذ، تحمل و راحتی آنها را افزایش می دهند.

دارو و مدیریت درد
در حالی که دارو همیشه درمان اولیه نیست، اما می تواند در مدیریت درد یا علائم مرتبط مفید باشد.

انواع داروها برای واژینیسموس
پزشکان ممکن است شل کننده های عضلانی، مسکن ها یا بی حس کننده های موضعی را برای مدیریت ناراحتی تجویز کنند. در برخی موارد، اگر عوامل روانشناختی به طور قابل توجهی در بروز علائم نقش داشته باشند، داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب توصیه می شود.

نقش تکنیک های مدیریت درد
مدیریت درد فراتر از دارو است. تکنیک‌هایی مانند تمرکز حواس، تمرین‌های تنفس عمیق و تمرینات تمدد اعصاب در کاهش پاسخ درد بدن موثر هستند و به زنان اجازه می‌دهند احساس راحتی بیشتری داشته باشند.