علائم فتق دیسک کمر بسته به محل و مهره ای که بیرون زدگی در آن رخ داده ، شدت بیرون زدگی ، سن بیمار و دیگر عوامل متغیر است.
فتق دیسک کمر یک بیماری شایع ستون فقرات است که کمر را تحت تاثیر قرار می دهد و زمانی رخ می دهد که مواد نرم ژل مانند درون دیسک ستون فقرات از طریق یک نقطه ضعیف در لایه بیرونی دیسک بیرون بزند. این بیرون زدگی می تواند اعصاب مجاور را تحریک کند و علائم مختلفی را ایجاد کند.
مهم ترین علائم فتق دیسک کمر
کمر درد
یکی از علائم اولیه فتق دیسک کمر، کمردرد است. درد ممکن است از یک درد مبهم تا یک احساس تیز و خنجری متغیر باشد. معمولاً از قسمت پایین کمر منشأ میگیرد و میتواند به باسن، ران ها و حتی پاها سرایت کند. شدت درد می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و ممکن است با حرکت، مانند خم شدن، بلند کردن یا نشستن برای مدت طولانی بدتر شود.
احساس درد در پا (سیاتیک)
سیاتیک یکی از علائم مشخص فتق دیسک کمر است. این عارضه در اثر فشرده شدن یا تحریک عصب سیاتیک که طولانی ترین عصب بدن است ایجاد می شود. درد معمولاً از باسن شروع میشود و از پشت ساق پا عبور میکند و گاهی اوقات به پا میرسد. درد می تواند تیز یا سوزشی باشد و ممکن است با بی حسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف عضلانی در طول مسیر عصب آسیب دیده همراه باشد.
بی حسی و گزگز کردن اندام ها
فتق دیسک کمر می تواند منجر به تغییرات حسی در نواحی آسیب دیده شود. احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن، که به عنوان پارستزی شناخته می شود، ممکن است در قسمت تحتانی کمر، باسن، ران ها، ساق پا یا پا رخ دهد. این احساسات اغلب در امتداد توزیع عصب آسیب دیده تجربه می شوند و می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
دیگر علائم فتق دیسک کمر
ضعف عضلانی
فشرده شدن یا تحریک اعصاب به دلیل فتق دیسک کمر می تواند منجر به ضعف عضلانی شود. این ضعف ممکن است در ماهیچه هایی که توسط عصب آسیب دیده عصب دهی می شوند تجربه شود. به عنوان مثال، اگر فتق ریشه عصبی L5 را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است ضعف در عضلات بازکننده پا و شست پا مشاهده شود. ضعف عضلانی می تواند بر تحرک و هماهنگی تأثیر بگذارد و فعالیت هایی مانند پیاده روی یا بالا رفتن از پله ها را چالش برانگیزتر کند.
از دست دادن رفلکس
یکی دیگر از علائم فتق دیسک کمر از بین رفتن رفلکس در ناحیه آسیب دیده است. رفلکس ها پاسخ های غیرارادی هستند که زمانی رخ می دهند که نواحی خاصی از بدن تحریک می شوند. در فتق دیسک کمر، رفلکس های عصب آسیب دیده ممکن است کاهش یافته یا وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، رفلکس مچ پا (رفلکس آشیل) ممکن است زمانی که ریشه عصبی S1 درگیر شود ضعیف شده یا وجود نداشته باشد.
محدوده حرکتی محدود
فتق دیسک کمر می تواند باعث سفتی و محدودیت دامنه حرکتی در کمر شود. برای افراد ممکن است خم شدن به جلو، عقب یا پهلو بدون احساس درد یا ناراحتی دشوار باشد. سفتی ممکن است در صبح یا پس از دوره های طولانی عدم تحرک آشکارتر شود.
سایر علائم
اختلال عملکرد روده و مثانه
در موارد نادر، فتق شدید دیسک کمر می تواند دم اسب، دسته ای از اعصاب واقع در انتهای تحتانی نخاع را تحت فشار قرار دهد. این فشردهسازی میتواند منجر به بیماری به نام سندرم دم اسبی شود. علائم سندرم دم اسب شامل مشکل در کنترل عملکرد روده و مثانه، مانند بی اختیاری ادرار، احتباس ادرار یا بی اختیاری روده است. سندرم اسب دم اسبی یک اورژانس پزشکی محسوب می شود و نیاز به توجه فوری دارد.
بدتر شدن علائم با سرفه یا عطسه
سرفه، عطسه یا زور زدن می تواند علائم را در افراد مبتلا به فتق دیسک کمر تشدید کند. این فعالیت ها باعث افزایش فشار داخل شکمی می شود که به نوبه خود فشار بیشتری را بر دیسک های ستون فقرات وارد می کند. این فشار افزایش یافته می تواند فشار روی اعصاب را تشدید کند و منجر به افزایش درد، بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن شود.
اسپاسم عضلانی
اسپاسم عضلانی می تواند به عنوان یک مکانیسم محافظتی در پاسخ به فتق دیسک کمر رخ دهد. تلاش بدن برای تثبیت ناحیه آسیب دیده ممکن است منجر به انقباضات غیرارادی یا سفت شدن ماهیچه های کمر شود. اسپاسم عضلانی می تواند دردناک باشد و ممکن است تحرک را محدود کند.
توجه به این نکته ضروری است که علائم فتق دیسک کمر می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و ممکن است به محل و شدت فتق و همچنین به عوامل فردی مانند سلامت کلی و شرایط از قبل موجود بستگی داشته باشد. علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، به خصوص اگر فتق کوچک باشد یا اعصاب مجاور را تحت فشار قرار ندهد.
درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی نقش مهمی در درمان فتق دیسک کمر دارد. هدف آن کاهش درد، بهبود عملکرد و بهبود علائم فتق دیسک کمر است. دکتر فیزیوتراپی و کایروپراکتیک یک برنامه درمانی شخصی بر اساس نیازهای خاص، علائم و مرحله بهبودی فرد طراحی می کند. موارد زیر برخی از مداخلات رایج فیزیوتراپی مورد استفاده در درمان فتق دیسک کمر است:
مدیریت درد
تکنیک های فیزیوتراپی برای مدیریت درد ممکن است شامل استفاده از گرما یا سرما درمانی، تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)، اولتراسوند یا تحریک الکتریکی باشد. این روشها به کاهش درد، کاهش اسپاسم عضلانی و افزایش آرامش کمک میکنند.
درمان دستی
تکنیک های درمان دستی اغلب برای بهبود تحرک ستون فقرات، کاهش تنش عضلانی و بازگرداندن هم ترازی مناسب استفاده می شود.
ورزش درمانی
ورزش درمانی سنگ بنای فیزیوتراپی برای فتق دیسک کمر است. هدف آن تقویت ماهیچه ها، بهبود انعطاف پذیری، ارتقای وضعیت بدنی مناسب و افزایش ثبات کلی ستون فقرات است.
آموزش پاسچر و ارگونومی
فیزیوتراپیست ها به افراد در مورد وضعیت مناسب و مکانیک بدن آموزش می دهند تا فشار وارده بر ستون فقرات را در طول فعالیت های روزانه به حداقل برسانند.
کشش
کشش درمانی شامل اعمال نیروهای کششی ملایم به ستون فقرات است. هدف آن کاهش فشار بر روی دیسک و اعصاب آسیبدیده، کمک به عقب رفتن بیرون زدگی دیسک و تسکین علائم است. کشش ممکن است به صورت دستی توسط فیزیوتراپیست یا از طریق دستگاه های مکانیکی اعمال شود.
متخصصان ما در مرکز فیزیوتراپی آیتن خدمات تخصصی فیزیوتراپی ستون فقرات برای درمان دیسک کمر را ارائه می دهند.