فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی
سکته مغزی می تواند از نظر جسمی، شناختی و احساسی مخرب باشد. روند بهبودی ممکن است سخت باشد، اما فیزیوتراپی می تواند برای به حداقل رساندن علائم و بهبود کیفیت زندگی پس از سکته مفید باشد.
فیزیوتراپی در کنار کاردرمانی و گفتار درمانی به بهبود بیماران سکته مغزی کمک می کند. بسته به علائم پس از سکته مغزی بیمار، ممکن است برخی یا همه این درمان ها مورد نیاز باشد. در این مقاله، ما نگاهی دقیق به روند فیزیوتراپی برای بیماران سکته مغزی خواهیم داشت و برخی از مزایایی که می تواند از توانبخشی سکته مغزی حاصل شود را بررسی خواهیم کرد.
علائم فیزیکی رایج پس از سکته مغزی
اصطلاح “سکته مغزی” یک رویداد پزشکی را توصیف می کند که در آن جریان خون به مغز توسط یک لخته خون یا نارسایی شریان مسدود می شود. سکته‌های مغزی، فوریت‌های پزشکی هستند که اغلب باعث عوارض شدید و پایدار می‌شوند. در واقع، سکته مغزی یکی از علل اصلی ناتوانی طولانی مدت در سراسر جهان هستند.
40 درصد از بیماران سکته مغزی دچار اختلالات متوسط تا شدید هستند و 10 درصد به مراقبت طولانی مدت در بیمارستان و یا مراکز توانبخشی نیاز دارند.
فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی به بیماران مبتلا کمک می کند تا با غلبه بر عوارض ایجاد شده چالش های کمتری را تجربه کنند.
علائم می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، اما شایع ترین عوارض فیزیکی سکته مغزی عبارتند از:
فلج
فلج جزئی در مبتلایان به سکته شایع است. به طور معمول، فلج بخشی یا تمام یک طرف بدن، مانند ماهیچه های یک طرف صورت، یک دست یا پا را تحت تاثیر قرار می دهد.
ضعف عضلانی
ضعف عضلانی ممکن است یک یا هر دو طرف بدن را پس از سکته درگیر کند و ممکن است باعث مشکل در گرفتن اشیا، مشکلات در راه رفتن، مشکلات بلع، یا بی اختیاری روده و یا مثانه شود.
تشنج و اسپاسم
تشنج بعد از سکته غیر معمول نیست. برخی از بیماران دچار تشنج مزمن می شوند که به عنوان صرع نیز شناخته می شود. حرکت ناگهانی و کنترل نشده عضلانی که به عنوان اسپاستیسیته شناخته می شود نیز یک عارضه جانبی مکرر است.
مشکلات بینایی
بسته به محل سکته مغزی، بیماران ممکن است دچار مشکلات چشمی از جمله اختلال در بینایی، دید تونلی یا نقاط کور شوند.
مشکلات تعادل و آتاکسی
بسیاری از بیماران مشکلاتی را در تعادل، راه رفتن و توانایی هماهنگ کردن حرکات تجربه می کنند که در غیر این صورت به عنوان آتاکسی شناخته می شود. فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی در بهبود تعادل پس از سکته مغزی مشهود است.
همه این علائم بدیهی است که هم ناراحت کننده و هم ناتوان کننده هستند. با این حال، با درمان مناسب، بسیاری از آنها را می توان بهبود بخشید و حتی ممکن است به طور کلی برطرف شوند. فیزیوتراپی نقش کلیدی در کمک به بیماران سکته مغزی برای مدیریت شرایط خود دارد.
فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی
فیزیوتراپی نوعی درمان توانبخشی است که بر بازسازی قدرت بدنی و تحرک از طریق یک رژیم نظارت شده و ساختار یافته از تمرینات تمرکز دارد. فیزیوتراپی یکی از اجزای اصلی بهبودی پس از سکته مغزی است که بر رسیدگی و کاهش تأثیر فیزیکی سکته مغزی تمرکز دارد.
اولین مرحله فیزیوتراپی پس از سکته مغزی در بیمارستان، اغلب در عرض 1-2 روز پس از سکته مغزی آغاز می شود. فیزیوتراپیست با بیمار کار خواهد کرد تا حرکات مستقلی مانند تغییر موقعیت در رختخواب را تشویق کند. این باعث ایجاد حرکات غیرفعال می شود که در آن درمانگر به بیمار کمک می کند تا شروع به حرکت دادن دست ها و پاهای خود یا نشستن در رختخواب کند. در نهایت، بیمار تشویق خواهد شد که تا حد امکان به تنهایی حرکت کند. بسته به شدت سکته مغزی، از آنها دعوت می شود که از رختخواب خارج شوند، وزن خود را بدون کمک تحمل کنند، یا در اطراف بخش بیمارستان قدم بزنند.
پس از اینکه بیمار سکته مغزی از بیمارستان مرخص شد، معمولاً دوره توانبخشی فشرده‌تری را آغاز می‌کند که شامل فیزیوتراپی گسترده است. یک فیزیوتراپ دارای مجوز یک سری تمرینات را طراحی می کند که به طور خاص به عوارض جانبی بیمار پس از سکته می پردازد. پس از ارزیابی هر بیمار، آنها یک رژیم توانبخشی ایجاد می کنند که به بازیابی عملکرد طبیعی تا حد امکان کمک می کند، با تمرکز بر دامنه حرکت، تعادل، کنترل حرکتی، قدرت و استقامت.
در مواردی که بیمار استفاده از بازو یا پا را در طول سکته از دست داده است، فیزیوتراپیست همچنین ممکن است سعی کند به بیمار کمک کند تا حدی یا کامل کنترل اندام آسیب دیده را به دست آورد و در صورت امکان از انعطاف پذیری مغز برای کاهش ناتوانی ها استفاده کند.
برنامه هایی برای هدایت بیمار از طریق حرکات پیچیده مانند بالا و پایین رفتن از پله ها طراحی خواهد شد. همچنین معمولاً یک سری تمرینات تکراری بر روی گروه های عضلانی جدا شده برای بازیابی کنترل عضلانی و ایجاد قدرت و انعطاف پذیری وجود دارد.
مهم ترین فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی
نشان داده شده است که توانبخشی فیزیکی پس از سکته مغزی نتایج مفیدی دارد.
مزایای کلیدی فیزیوتراپی پس از سکته مغزی عبارتند از:
بهبود قدرت و تحرک کلی
در حالی که سکته مغزی می تواند از نظر جسمی ویرانگر باشد، یک رژیم ورزشی اختصاصی و مداوم می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. اگرچه هر سکته مغزی متفاوت است و پیامدهای آن از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است، افرادی که پس از سکته مغزی تحت توانبخشی قرار می‌گیرند، با گذشت زمان بیشتر قدرت و چابکی پیدا می‌کنند و باید به طور فزاینده‌ای بتوانند به زندگی روزمره بازگردند.
جلوگیری از آتروفی عضلانی
بیماران سکته مغزی که استفاده از یک اندام یا اندام را از دست داده اند در معرض خطر آتروفی عضلانی هستند – عضله استفاده نشده ضعیف می شود و با گذشت زمان شروع به از کار می کند. فیزیوتراپی می تواند به بازیابی استفاده از اندام آسیب دیده از طریق تمرینات مکرر کمک کند که هم عضلات را تحریک می کند و هم ارتباط مغز و بدن را بازسازی می کند.
کیفیت زندگی بهتر
افزایش قدرت بدنی، انعطاف‌پذیری و استقامت نه تنها سلامت کلی را بهبود می‌بخشد، بلکه بازگشت بیماران سکته مغزی را به زندگی روزمره‌شان و انجام بیشتر کارهای معمول روزانه‌شان آسان‌تر می‌کند.
استقلال بیشتر
یکی از مهم ترین فواید فیزیوتراپی پس از سکته مغزی کمک به افزایش استقلال در زندگی روزمره است. بسیاری از بیمارانی که فیزیوتراپی را پس از سکته کامل می کنند، متوجه می شوند که علائم فیزیکی آنها بهبود یافته است. آنها ممکن است تعادل بهتر، عضلات قوی تر، تحرک بیشتر و گرفتن قوی تر داشته باشند. در نتیجه، آنها همچنین ممکن است اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند و کمتر به مراقبان خود وابسته باشند.
خلق و خوی بهتر
سکته‌های مغزی معمولاً بسیار آسیب‌زا هستند و در برخی موارد می‌توانند باعث افسردگی پس از سکته و سایر شرایط خلقی شوند. فیزیوتراپی با کمک به بیمار برای رسیدگی به مشکلات جسمانی خود، کاهش وابستگی به دیگران و بازگرداندن بیشتر عملکرد طبیعی خود، به بیماران کمک می کند احساس شادی و مثبت تری داشته باشند.
فیزیوتراپیست محمدرضا جان پور
شماره نظام پزشکی : ف ۴۹۳۹
فیزیوتراپی در کلینیک و منزل (تهران،کرج)
نوبت دهی مشاوره و درمان : ۰۹۱۲۲۶۵۵۶۴۸
مقالات مرتبط :
