اتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای غیر طبیعی ارتباطی _ کلامی مشخص می‌شود.
این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد.
هستهٔ مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط با اطرافیان و دنیای بیرون است.
در واقع اتیسم نوعی ناتوانی است كه منجر به اختلال عملكرد عصبی – روانی در فرد مبتلا می شود.
در اثر این اختلال تکاملی عصبی است که در آن کودکان مبتلا مراحل تکاملی را مانند سایر همسالان طی نکرده و به همین دلیل در توانايي های ارتباطي همچون رابطه و حرف زدن با والدين و هم سالان دچار اختلال شده و الگوهای تكراری و آزاردهنده ای رفتاری در این کودکان دیده می شود.
بیماران اتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی با همسالان خود دچار مشکل هستند.
این اختلالات، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنها دشوار کرده و در مواردی منجر به بروزز رفتارهای خودآزارانه توسط کودک می شود.
در اغلب مبتلایان به این بیماری حرکات تکراری و بدون دلیل مانند خندیدن و دست زدن، پاسخ های غیر عادی به اطرافیان، دل‌بستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر مشاهده می شود.
حساسیت های غیر طبیعی در حواس پنج گانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز ممکن است در این بیماران دیده شود.
علائم بیماری اتیسم در اغلب مبتلایان تا قبل سن سه سالگی بروز کرده و والدین در صورت آشنایی با علائم آن می توانند آن را تشخیص دهند.
بروز این بیماری در پسران شایع تر است و از هر هزار کودک شش کودک مبتلا به این بیماری متولد می شوند.
در بسیاری از تحقیقات مشخص شده که عوامل ژنتیکی می توانند ریسک ابتلا به این عارضه را افزایش دهند.
ناتواني در گفتار بطور صحیح و قابل فهم برای دیگران یکی از مشخصه های بارز در کودکان مبتلا به اتیسم است.
درمان قطعی برای اتیسم تاکنون شناخته نشده اما می توان با کاردرمانی ذهنی که توسط متخصص کاردرمانی کودکان انجام می گیرد به بهبود وضعیت مبتلایان کمک کرد.
علائم اتیسم
- ناتوانی در ایجاد روابط با همسالان
- اختلال بارز در به کار بردن رفتارهای غیر کلامی مانند تماس چشمی، حالت چهره، وضع بدنی و حرکات بدن و چهره
- عدم تمایل به تقسیم کردن شادی‌ها، رغبت‌ها و یا موفقیت‌های خود با دیگران
- عدم وجود تقابل هیجانی یا اجتماعی
- تأخیر در گفتار
- اختلال در آغاز یا حفظ جریان گفتگو با اطرافیان
- استفاده قالبی و تکراری از زبان یا وجود زبان غیرمعمولی
- عدم انجام بازی های تخیلی
- محدود، تکراری و یا قالبی بودن رفتارها و فعالیت ها
- حساسیت به نور، صدا، لمس، بو و یا مزه
- خشونت در کلام و رفتار
- تحرک بیش از حد زیاد یا بسیار کم
- حرکات تکراری بدن بدن
- عدم دقت در دیدن اشیا
- گفتن کلمات و جملات تکراری
- عدم روابط دوستانه و علاقه بیش از حد به تنهایی
- عدم احساس خطر
- عدم درک رفتار و گفتار طرف مقابل
- وایستگی غیر طبیعی به برخی اشیا
- چسبندگی انعطاف ناپذیر و بیش از حد به عادت ها
- توجه دائم نسبت به برخی از اجزای اشیا
- عدم وجود روابط دوستانه با همسالان
- تداخلات اجتماعی، دقت زیاد در صحبت کردن و اشتیاق به کارهای غیرمعمول
- تنها بازی کردن و علاقه به انجام یک بازی خاص
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به اوتیسم
- عوامل ژنتیکی و وجود فرد مبتلا به اتیسم در اطرافیان نزدیک
- سبک زندگی کم تحرک
- عدم استفاده از ویتامین ها و املاح در دوران بارداری
- دیابت بارداری
- استرس مادر در دوران بارداری
- چاقی مادر در دوران بارداری
- قرار گرفتن مادر در دوران بارداری در معرض مواد سمی مانند حشره کش‌ها
- رژیم غذایی نامناسب مادر
- مسمومیت مادر با جیوه در دوران بارداری
