نقرس نوعی بیماری روماتیسمی شایع است که به دلیل تجمع بیش از حد اوریک اسید در بدن رخ می دهد.
این بیماری التهابی با حملات مکرر، درد و تورم مفاصل همراه با سوزش، التهاب و قرمزی مشخص می شود.
در اغلب موارد التهاب در مفاصل انگشت شست پا دیده می شود اگرچه ممکن است سایر مفاصل همچون آرنج، زانو، دست، پا، بازو و شانه نیز دچار التهاب و سایر علائم بیماری شوند.
اوریک اسید ماده ای است که به عنوان ماده زائد در نتیجه سوخت و ساز پروتئین ها در بدن ایجاد می شود و در صورتی که این ماده به مقدار زیادی تولید شود و یا کلیه ها توانایی دفع آن را بطورکامل نداشته باشند در بدن تجمع یافته و منجر به بروز نقرس می شود.
رسوب کریستال های اوریک اسید در مفاصل ، بافت و تاندون های بدن باعث تحریک سیستم ایمنی و بروز التهاب و درد در مفاصل بدن می شود.
درد های مفصلی در نتیجه این بیماری اغلب شب ها بیشتر می شود بطوری که سبب اختلال در روند طبیعی خواب می شود.
مصرف بیش از حد غذاهای پروتئینی بخصوص گوشت قرمز یکی از مهم ترین عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به نقرس هستند که میزان شیوع آن در مردان بیشتر است.
بیماری کلیوی بخصوص سنگ کلیه از مهم ترین عوارضی هستند که نقرس می تواند ایجاد کند.
علائم نقرس
- درد و التهاب شديد مفاصل بدن که اغلب در مفاصل انگشت پا دیده می شود.
- پوسته ریزی و قرمز شدن پوست در محل تجمع اوریک اسید
- گرم شدن مفاصل درگیر
- تورم مفاصل
- تب خفیف
- حساسیت به لمس و فشار
- خشکی و سفتی مفاصل
- براق شدن و کشیده شدن پوست مفاصل درگیر
عوامل افزایش دهنده خطر
- مصرف بیش از حد مواد غذایی حاوی پروتیئن حیوانی بخصوص گوشت قرمز و جگر
- کاهش میزان آب بدن
- بیماری های خونی مانند پرخونی، کم خونی و لنفوم
- اضافه وزن
- اختلالات غده تیروئید
- الکلیسم
- فشار خون و کلسترول خون بالا
- قرار گرفتن تحت برخی درمان های خاص مانند شیمی درمانی
- افزایش سن (شیوع این بیماری در افراد بالای 60 سال بسیار بیشتر است)
- سابقه خانوادگی ابتلا به نقرس
- بیماری های قلبی _ عروقی ، بیماری های کلیوی و دیابت
- اسیدی شدن خون
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ادرار آور
درمان نقرس
تغییر در سبک زندگی و کاهش مصرف مواد غذایی حاوی پروتیئن حیوانی نقش مهمی در کنترل و درمان نقرس دارد.
مصرف کافی ویتامین C نیز به بهبود این بیماری کمک می کند.
افزایش میزان آب دریافتی بدن در طول روز برای کنترل نقرس ضروری است.
در صورت وجود اضافه وزن کاهش وزن با استفاده از رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم ضروری است.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) و داورهای استروئیدی از مهم ترین داروهایی هستند که در درمان نقرس تجویز می شوند.
در درمان دارویی این بیماری داروهایی نیز برای پایین نگه داشتن سطح اوریک اسید بدن تجویز می شوند.
برای تسکین درد می توان از کمپرس سرد استفاده کرد.
نگه داشتن مفاصل مبتلا بالاتر از سطح قلب می تواند به کاهش تورم کمک کند.
برای کاهش خشکی های مفصلی ایجاد شده انجام تمرینات فیزیوتراپی در منزل می تواند کمک کننده باشد.
متخصص فیزیوتراپی در منزل با توجه به این که نقرس کدام مفاصل را درگیر کرده و چه عوارضی در پی داشته برنامه تمرینی ویژه ای را برای بیمار تنظیم می کند.
