فیزیوتراپی فتق دیسک کمر و گردن
در این مقاله به فیزیوتراپی فتق دیسک کمر و گردن خواهیم پرداخت.لازم است در وهله اول با مفهوم فتق دیسک (چه در ناحیه گردن،چه در ناحیه توراسیک و چه در ناحیه کمر)
فتق دیسک کمر یا گردن چیست؟
فتق دیسک در ستون فقرات کمر و گردن شرایطی است که طی آن هسته دیسک (ماده ژلاتینی وسط دیسک) یا اصطلاحا نوکلئوس پولپوزوس از فضای بین مهره ای خارج می شود.
فتق دیسک گردن یا کمر یک علت شایع گردن درد یا کمردرد است.بیمارانی که درد ناشی از فتق دیسک کمر یا گردن را تجربه می کنند اغلب یک اتفاق تحریک کننده که باعث درد آنها شده است را به خاطر می آورند.
برخلاف کمردرد و گردن درد مکانیکی، درد فتق دیسک اغلب به شکل سوزش یا گزگز است و ممکن است به اندام تحتانی یا فوقانی تیر بکشد. علاوه بر این در موارد شدیدتر، ممکن است با ضعف یا تغییرات حسی همراه باشد.
در برخی موارد فتق دیسک کمر یا گردن ممکن است ریشه عصب یا نخاع را تحت فشار قرار دهد و باعث ایجاد درد مطابق با فشرده سازی عصب یا اختلال عملکرد نخاع شود که به آن میلوپاتی نیز گفته میشود.
فتق دیسک کمر و گردن
- می تواند بسیار دردناک باشد.
- طی چند هفته اکثر موارد فتق دیسک کمر و گردن که دردناک هستند بهبود می یابند.
- در بسیاری از موارد فتق دیسک کمر و گردن هیچ دردی برای بیمار ایجاد نمیکند.
- دیسک فتق پیدا کرده کمر و گردن اغلب در ام ار ای بیماران بدون علامت دیده می شود.
- مدیریت درمانی فتق دیسک کمر و گردن نیاز به یک تیم حرفه ای دارد.درمان اولیه باید به شکل محافظه کارانه (دارو درمانی با مسکن ها و ضدالتهاب های غیرکورتونی و در صورت لزوم کورتونی،بریس کمر یا گردن،فیزیوتراپی فتق دیسک کمر و یا فیزیوتراپی گردن) باشد مگر اینکه بیمار دچار آسیب عصبی شدید باشد.
- جراحی کمر و گردن معمولا آخرین راه حل است زیرا همیشه نتایج قابل پیش بینی به همراه ندارد.بیماران اغلب با باقیمانده درد و نقص های نورولوژیک رها میشوند و اغلب بعد از عمل بدتر می شوند.
- درمان فیزیکی کمر و گردن به شکل فیزیوتراپی کمر و گردن برای اکثر بیماران بسیار کلیدی است.نتایج به عوامل زیادی بستگی دارد اما کسانی که در برنامه تمرینی فیزیوتراپی کمر و یا فیزیوتراپی گردن (ورزشهای منظم تجویز شده توسط فیزیوتراپیست) شرکت میکنند و وزن بدن خود را نیز در دامنه نرمال حفظ میکنند نتایج بهتری نسبت به افرادی که کم تحرک هستند و وزن شان نرمال نیست دارند.
دیسک های بین مهره ای چه هستند؟
دو جسم مهره ای مجاور توسط دیسک بین مهره ای به هم متصل می شوند. آنها به همراه مفصل های مربوطه “واحد عملکردی” را تشکیل میدهند.
دیسک شامل آنالوس فیبروزوس (یک حلقه فیبروزوس)،یک نوکلئوس پولپوزوس (هسته پالپوسوس که ژلاتینی است) و دو صفحه انتهایی غضروفی است.
تمایز بین حلقه و هسته فقط در دوران جوانی قابل رویت است زیرا قوام دیسک در افراد مسن یکنواخت تر می شود.به همین دلیل ، بیرون زدگی های هسته دیسک پس از هفتاد سالگی نادر است.
از نظر بالینی مهم است که دیسک را به عنوان یک واحد یکپارچه در نظر بگیریم که عملکرد طبیعی آن تا حد زیادی به یکپارچگی همه عناصر آن بستگی دارد.این بدان معناست که آسیب به یک جزء باعث ایجاد واکنشهای نامطلوب در سایر اجزا میشود.
انواع فتق گردن و کمر به چه شکل است؟
.فتق دیسک خلفی جانبی:بیرون زدگی دیسک معمولا به صورت خلفی جانبی در کانال ستون مهره ای رخ میدهد.دیسک بیرون زده معمولا عصب تحتانی بعدی را تحت فشار قرار می دهد زیرا عصب از سطح دیسک در مسیر خود از فورامن یا سوراخ بین مهره ای خود عبور می کند.برای مثال بیرون زدگی دیسک بین مهره ۵ کمر و مهره ساکروم معمولا روی ریشه های عصبی ساکروم (S1) تأثیر می گذارد.
.فتق دیسک مرکزی یا خلفی:این نوع فتق دیسک گردن یا فتق دیسک کمر،کمتر اتفاق می افتد.دیسک بیرون زده بالای مهره دوم کمر ممکن است خود نخاع را فشرده کند یا در نواحی پایین تر از مهره دوم کمری منجر به سندرم پایانه دم اسبی (Cauda Equina)شود.
.فتق دیسک جانبی:فشرده سازی ریشه عصب در بالای قسمت فتق پیدا کرده اتفاق می افتد.ریشه عصب مهره چهارم کمری (L4) اغلب درگیر است.
مراحل فتق دیسک گردن و کمر براساس میزان بیرون زدگی دیسک بدین شرح است:
- بالجینگ:هسته دیسک به نزدیک ترین فیبرهای آنالوس کمی فشار وارد کرده ولی یکپارگی آنالوس حفظ میشود.
- پروتروژن:هسته دیسک به فیبرهای آنالوس فشار وارد کرده،کمی نفوذ کرده و به آن آسیب میزند ولی با این حال هسته دیسک به خارج از فیبرهای آنالوس راه پیدا نمیکند.
- اکستروژن:هسته دیسک به فیبرهای آنالوس فشار وارد کرده،به آن آسیب میزند و هسته دیسک به خارج از فیبرهای آنالوس راه پیدا میکند.
- سکوئستریشن: هسته دیسک به فیبرهای آنالوس فشار وارد کرده،به آن آسیب میزند و هسته دیسک به خارج از فیبرهای آنالوس راه پیدا میکند.رباط طولی خلفی پاره میشود و بخشی از هسته دیسک به فضای اپی دورال وارد میشود.
نقش فیزیوتراپی فتق دیسک گردن و فیزیوتراپی فتق دیسک کمر
برنامه های فیزیوتراپی کمر و فیزیوتراپی گردن اغلب برای درمان درد و ترمیم نقوص عملکردی و نورولوژیک مرتبط با فتق دیسک علامت دار توصیه می شود.
شماری از برنامه های تمرینی فیزیوتراپی دیسک کمر و فیزیوتراپی دیسک گردن برای درمان فتق دیسک علامت دار وجود دارد:
- فعالیت هوازی مثل پیاده روی،دوچرخه سواری
- رویکرد مکنزی (تاکید بیشتر بر عضلات اکستانسور تنه)
- تمرینات انعطاف پذیری و کششی
- تمرینات حس عمقی،تعادلی و هماهنگی (استفاده از تیلت برد و ووبل برد)
- تمرینات تقویتی
- تمرینات کنترل تعادلی
روشها و مدالیته های فیزیوتراپی و شواهد استفاده از آنها در فتق دیسک کمر و گردن
- حرکات کششی
- تقویت عضلات
- موبیلیزیشن و منیپولیشن ستون فقرات
- تحریک با دستگاه تنس جهت کاهش درد والتهاب
- دستگاه ترکشن
- آب درمانی
- گرمادرمانی
- سوزن درمانی (درای نیدلینگ)
- شورت ویو دیاترمی
- کرایوتراپی
- اولتراسوندتراپی
- لیزرتراپی (لیزردرمانی با لیزر کم توان و لیزر پرتوان فیزیوتراپی)
نویسنده مقاله:فیزیوتراپیست محمدرضا جان پور
شماره نظام پزشکی : ف ۴۹۳۹
فیزیوتراپی در مطب و منزل (تهران،کرج)
تماس جهت مشاوره و درمان : ۰۹۱۲۲۶۵۵۶۴۸
کلمات کلیدی :
فیزیوتراپی کمر – فیزیوتراپی کمردرد – فیزیوتراپی دیسک کمر – فیزیوتراپی گردن – فیزیوتراپی گردن درد – فیزیوتراپی درد گردن – فیزیوتراپی دیسک گردن – فیزیوتراپی فتق دیسک کمر – فیزیوتراپی فتق دیسک گردن – دستگاه فیزیوتراپی – فیزیوتراپی در منزل – فیزیوتراپی در منزل شرق منزل – فیزیوتراپی در منزل غرب تهران – فیزیوتراپی در منزل جنوب تهران – فیزیوتراپی در منزل شمال تهران – فیزیوتراپی در منزل کرج – دکتر فیزیوتراپی – متخصص فیزیوتراپی – دکتر فیزیوتراپ – دکتر فیزیوتراپیست
