تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی عارضه ای است که با کم بودن فضای کانال نخاعی مشخص شده و به دو صورت مادرزادی یا اکتسابی رخ می دهد.

کاهش فضایی که نخاع در آن قرار دادرد سبب وارد شدن فشار به نخاع و ریشه های عصبی در نزدیکی دیسک کمر و دیسک گردن شده که این وضعیت می تواند عوارضی همچون کمردرد و گردن درد را در پی داشته باشد.

این وضعیت حتی می تواند سایر اندام ها را درگیر کند بطوری که در مواردی دیده شده بیمار دچار تنگی کانال نخاعی از زانودرد شدید رنج می برد.

در موارد شدید تنگی کانال نخاعی حتی ممکن است اعصاب مثانه و روده نیز درگیر شده و عوارضی همچون بی اختیاری ادرار و مدفوع ایجاد شود.

علائم تنگی کانال نخاعی

• کمردرد
• درد سوزشی در انتهای کمر و اندام‌ های تحتانی
• درد و گرفتگی در پشت ساق پا
• گزگز کردن اندام های فوقانی
• ضعف و آتروفی عضلات ساق پا
• اختلال در عملکرد حرکتی فرد (لنگیدن حین راه رفتن و عدم توانایی در حفظ تعادل در موارد شدید)
• کاهش درد در زمان خم شدن به جلو مانند حالت نشستن
• تشدید درد هنگام راه رفتن
• احساس درد در ساق پا
• بی حسی و ضعف پاها
• بی‌حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن دست ها
• درد گردن یا شانه در صورت تنگی کانال نخاعی در ناحیه گردن
• گزگز، بی حسی، خواب رفتگی انگشتان دست و پا

دلایل تنگی کانال نخاعی

همانطور که گفته شد تنگی کانال نخاعی در دو نوع مادرزادی و اکتسابی ایجاد می شود که مهم تریت دلایل نوع اکتسابی آن بدین قرارند:

تغییرات دژنراتیو: شایع ترین علت تنگی کانال نخاعی روند طبیعی پیری است. با گذشت زمان، ستون فقرات ممکن است دستخوش تغییرات دژنراتیو مانند ایجاد خارهای استخوانی، ضخیم شدن رباط ها و فتق دیسک شود. این تغییرات می تواند فضای موجود برای نخاع و اعصاب را کاهش دهد.

فتق یا برآمدگی دیسک: وقتی دیسک‌هایی که به عنوان بالشتک بین مهره‌ها عمل می‌کنند برآمده یا فتق می‌کنند، می‌توانند به نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار وارد کنند و به تنگی نخاع کمک کنند.

استئوآرتریت: استئوآرتریت، وضعیتی که در آن غضروفی که انتهای استخوان‌های مفاصل را می‌پوشاند، تحلیل می‌رود، می‌تواند بر ستون فقرات تأثیر بگذارد و منجر به تنگی نخاع شود.

رباط های ضخیم شده: رباط های ستون فقرات ممکن است به مرور زمان ضخیم شوند و فضای موجود برای نخاع و اعصاب را کاهش دهند.

تومورها: رشد غیرطبیعی یا تومور در کانال نخاعی می تواند طناب نخاعی یا ریشه های عصبی را تحت فشار قرار دهد و باعث تنگی شود.

تروما: آسیب های ستون فقرات، مانند شکستگی یا دررفتگی، می تواند استخوان یا بافت را جابجا کند و منجر به تنگی نخاع شود.

عفونت یا التهاب: در موارد نادر، عفونت یا شرایط التهابی می‌تواند منجر به تورم بافت‌های داخل کانال نخاعی و در نتیجه تنگی شود.

بیماری پاژه: این اختلال استخوانی نادر می تواند باعث بزرگ شدن و ضعیف شدن استخوان ها شود که به طور بالقوه منجر به تنگی نخاع می شود.

Spondylolisthesis: این وضعیت زمانی رخ می دهد که یک مهره روی مهره زیر خود به جلو می لغزد. می تواند منجر به باریک شدن کانال نخاعی و تنگی شود.

روشهای درمان

خوشبختانه درمان تنگی کانال نخاعی در اغلب موارد به صورت غیر جراحی و با روش هایی همچون فیزیوتراپی و تمرین درمانی قابل بهبود است و تنها در صورتی که روش های غیر جراحی نتوانند کمکی به بهبود شرایط بیمار بکنند و مشکلات پیشرونده عصبی برای بیمار ایجاد شده باشد عمل جراحی انجام می گیرد.

کاهش دادن میزان فعالیت ها برای کاهش فشاری که به ستون فقرات وارد می شود می تواند به تسکین علائم کمک کند.

برای کاهش درد و التهاب می توان از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ناپروکسن و ایبوپروفن استتفاده کرد.

در صورت وجود درد شدید و حادی که سبب مشکلات زیادی برای بیمار شده تزریق داروهای کورتونی به خارجی ترین لایه پوشاننده نخاع و ریشه‌ های نخاعی به کاهش مشکلات بیمار کمک می کند.

با تجویز پزشک و متخصص فیزیوتراپی می توان از کمربند های طبی برای محافظت و بهبود ضعف عضلات شکم استفاده کرد.

فیزیوتراپی در درمان تنگی کانال نخاعی

فیزیوتراپی یک درمان غیر جراحی موثر برای تنگی کانال نخاعی است. فیزیوتراپیست ها می توانند با ارائه تمرینات و درمان های خاص، به کاهش درد و بهبود عملکرد کمک کنند.

اهداف فیزیوتراپی در بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی عبارتند از:

• کاهش درد
• بهبود دامنه حرکتی
• تقویت عضلات
• بهبود تعادل و هماهنگی
• آموزش نحوه انجام فعالیت های روزمره بدون درد

انواع تمرینات فیزیوتراپی برای بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی

فیزیوتراپیست ها از طیف وسیعی از تمرینات برای کمک به افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع استفاده می کنند. این تمرینات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تمرینات کششی برای افزایش دامنه حرکتی
• تمرینات قدرتی برای تقویت عضلات
• تمرینات تعادل برای بهبود تعادل و هماهنگی
• تمرینات حرکتی برای بهبود عملکرد روزمره

فواید فیزیوتراپی در بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاع

فیزیوتراپی می تواند مزایای زیادی برای افراد مبتلا به این عارضه داشته باشد، از جمله:

• کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی
• بهبود دامنه حرکتی و عملکرد
• کاهش خطر زمین خوردن
• افزایش استقلال

برای کسب بهترین نتیجه از فیزیوتراپی، افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی باید موارد زیر را در نظر داشته باشند:

• با یک فیزیوتراپیست واجد شرایط کار کنید.
• به طور منظم تمرین کنید.
• در صورت بروز درد یا ناراحتی، به فیزیوتراپیست خود اطلاع دهید.

فیزیوتراپی یک جزء مهم از برنامه درمانی برای افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع است. فیزیوتراپیست ها می توانند با آموزش تمرینات مناسب و ارائه حمایت و انگیزه، به افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع کمک کنند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

فیزیوتراپی در منزل برای آن دسته از بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاع که به دلیل شرایط بیماریشان توانایی مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی را ندارند بسیار مناسب است.